Sivil kelimesi, dilimize civilian kelimesinin tercümesi olarak girmiştir. Kelime anlamı, ülkesinin ordusuna bağlı olarak çalışmayan, yani ordu mensubu olmayan kişidir. ( http://en.wikipedia.org/wiki/Civilian )
Ülkemiz insanının yenilikçi, doğal, creative, girişimci, olamamasının altındaki birçok nedenden birinin de tam olarak sivil olamamaları olduğunu düşündüğüm için, bu yazı çerçevesinde sivil olmayı özgür olmak, doğal olmak ve rahatça kendini ifade edebilmek olarak ele alacağım.
Toplum olarak savaşçı bir milletin çocuklarıyız, askerlik mesleğine her zaman büyük değer vermişiz ve saygı göstermişizdir. Özellikle son 200 yıl içinde özgürlüğümüzü korumamızda, ordumuzun çok büyük katkıları olduğu için bu etki daha da belirgin bir hale gelmiştir. Zaten orduların esas var olma nedenleri de ülkeye yönelik dış tehditleri caydırmak veya bertaraf etmektir.
Askerlik mesleğinin doğası gereği, ordunun, otoriteye, güce, hiyerarşiye, itaate, dayanan, kurumsal iç dinamikleri vardır. Bu dinamiklerin, o mesleğin icra edildiği yer olan Silahlı Kuvvetler dışında kalan alanlarda da uygulanmaya çalışılması yazının temelini oluşturan esas sorundur.
Bu yüzden, birçok erkek çocuğunun daha küçükken ilk oyuncağı silah, ilk tören kıyafeti ise kurmay subay kıyafeti olmuştur. Ne var bunda canım! Diyebilirsiniz, ama bununla sınırlı kalmıyor ki! Bu daha başlangıç…
Daha ilkokulda başlıyoruz anti sivil uygulamalara. İlköğretimde tek tip kıyafet uygulaması ile körpecik çocukları bir kalıba sokmaya başlıyoruz. Okula girmeden önce tören kıtası gibi hazır olda bekleyen çocuklar, birinci sınıftan itibaren hep bir ağızdan söylenen andımız, okul girişlerinde yapılan tek tip kıyafet denetlemeleri çocuklar üzerindeki kalıba sokulma işleminin tamamlayıcıları oluyorlar. Daha da evvelinde babalarımızın öğrencilik yılarında, ortaokullarda şapka zorunlu imiş, öğrenciler öğretmenlere komutanı gören asker gibi selam veriyorlarmış. (Kaynak; Babamın gençlik anıları )
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramında bile askeri eğitim alır gibi törene hazırlandığımız, yağmur altında esas duruşta beklediğimiz yılları, bırakın onu öğretmenler günü için bile saatlerce soğuğun altında dikilip törene katıldığımız seneleri unutmamız mümkün mü sizce?
Hele 19 May?s törenlerinde lise öğrencilerinin protokole asker selamıyla selamlamaları artık işin son noktasıydı. Allah tan yeni yapılan bir düzenleme ile bu uygulamadan vazgeçildi de artık öğrenciler devlet büyüklerini elleriyle selamlıyorlar. Ama geçen hafta bir lisenin tören çalışmalarının sesi geliyordu bizim bahçeye. Gelen ses aynen şu “ Sağa – Sola dön!, Koşar adım marş marş! “ Askerlik hizmetini yapan erkek okuyucularım bu komutu bilirler. Neyse ki küçük de olsa düzelmeler yok değil. Bu yıl ki törenlerde kolbastı oynanması da bir derece gelişme sayılabilir.
Tabii, çocukluktan başlayarak kodlarımıza işlenen anti sivil uygulamalardan birden bire de kurtulamoyoruz. iş hayatında da yansımalarını görüyoruz. Bu sefer başlıyoruz işyerlerinde tek tip kıyafet uygulamalarına. Yönetimler buna karşı çıkmasa bile mesai arkadaşlarınız bile kraldan çok kralcı oluveriyorlar. Ne yapsınlar artık genlerimize işlenmiş. Haftanın 6 günü takım elbise ile gelseniz, bir gün spor bir kıyafetle geldiğinizde, daha kapıdaki güvenlik görevlisinden başlayarak, kafeterya görevlisine, başka birim yöneticilerine kadar herkes, hep bir ağızdan, kodlarımıza işlendiği üzere “ OOO Haydar Bey! Bu gün işe sivil gelmişsiniz ” diye sizi karşılayıveriyorlar. Peki ya, Nasl gelecektim işe, kamuflajla mı?
Kılık kıyafet, tören uygulamaları elbette birer sembol, buradan hareketle, özgür, doğal, yenilikçi, kabına sığmayan, sürekli değişim isteyen, creative insanlar olabilmemiz için daha özgürlükçü, daha az sınırlayıcı, kişiselleşmeye izin veren bir eğitim sistemi, toplum yapısı ve bireysel düşünce yapısına geçmemiz gerektiğini düşünüyorum.
Ancak, sivil olmayı başaran öğrenciler, çalışanlar, bürokratlar, siyasetçilerle gelişim gösterebileceğimize inanıyorum.
Bir yanıt yazın